22.02.2011

Stwórz własny system operacyjny na pendrive USB - za darmo - w 15 minut ! [SLAX]

SLAX to uproszczona wersja Slackware - czyli  najstarszej i zarazem jednej z najbardziej stabilnych spośród dystrybucji Linuksa. Ciekawostką jest, że twórca obu tych dystrybucji to jeden i ten sam człowiek -  Tomáš Matějíčka - czech z pochodzenia.

Cechy charakterystyczne SLAX'a to: łatwość konfiguracji, modułowa budowa oraz mała pojemność ~200 MB (podstawowy zestaw modułów ze środowiskiem graficznym KDE).

Pobieranie


Sposobów na pobranie SLAX'a jest kilka. Najprościej wejść na stronę http://www.slax.org/ lub i wybrać wersję przeznaczoną na USB (spakowaną w archiwum TAR) albo w formacie ISO.

Alternatywnym sposobem, jest wykorzystanie darmowego narzędzia Unetbootin (wersja dostępna zarówno pod Windows, jak i Linux), które za jednym zamachem pobierze i zainstaluje najnowszą wersję SLAX'a. Program oferuje ponadto kilkadziesiąt innych systemów operacyjnych do instalacji na dyski przenośne.



Instalacja

Jeżeli wybierzemy drugi sposób (Unetbootin), to w trakcie instalacji, wskazany przez nas napęd USB zostanie sformatowany (nieodwracalna kasacja danych). Dalsza część odbywa się, w zasadzie, automatycznie. Proces powinien zakończyć się komunikatem o potrzebie restartu:

Sukces!

Jeżeli pozostaniemy przy pierwszym sposobie, najlepiej będzie sformatować dysk USB do formatu FAT/FAT32 - ręcznie. Najlepiej dysponować dyskiem o pojemności co najmniej 512 MB. Następnym krokiem, jest przekopiowanie zawartości ściągniętego wcześniej pliku, w formacie TAR lub ISO, wprost na nasz dysk USB. Zawartość archiwum składa się z dwóch katalogów /slax/ oraz /boot/, które wystarczy rozpakować na nasze urządzenie. Następnie, należy przejść do katalogu boot i uruchomić skrypt bootinst.sh (jesli używacie Linuksa) lub bootinst.bat (jesli używacie Windowsa). Skrypty mają za zadanie zainstalować bootloadera syslinux na tzw. MBR (początkowym sektorze nośnika).


bootinst.bat 

Uruchamianie 

Aby uruchomić SLAX'a trzeba umieścić dysk USB w porcie i uruchomić ponownie komputer. Po starcie wcisnąć odpowiedni przycisk klawiatury, tak by dostać się do ustawień BIOS'a (najczęściej będzie to F2, F9 lub F12, czasem DELETE, w każdym razie któryś z przedziału F1-F12).Trzeba ustawić kolejność ładowania dysków (określane często jako First Boot Device), tak aby nasz dysk USB znajdował się na pierwszym miejscu (na samej górze). Chodzi o to, by przy rozruchu komputer wyszukał go w pierwszej kolejności, przed twardym dyskiem i innymi napędami. Po zapisaniu ustawień, trzeba ponownie zrestartować komputer (po wyjęciu dysku USB, ustawienia mogą wrócić do domyślnych i trzeba będzie powtórzyć w/w czynności). Po chwili, powinien ukazać ekran powitalny. SLAX zapyta nas o sposób uruchomienia. Najważniejsze są cztery podstawowe opcje:

Graphics mode (KDE) - zwykłe uruchomienie, będzie zachowywać się jak normalnie zainstalowany system operacyjny,

Always Fresh -  nie zapisuje zmian, sprawdza się podczas testowania lub nawet do normalnej pracy,

Copy to RAM - spowoduje skopiowanie systemu do pamięci RAM, co umożliwi pracę bez pendrive'a,

Text mode - jak sama nazwa mówi, uruchomienie tekstowe bez środowiska graficznego,

Ekran powitalny SLAX
Moduły

Instalacja odbywa się poprzez przekopiowanie do katalogu slax/modules/ odpowiednich modułów, które są zapisane w formacie lzm. Przykładowo, spolszczenie dystrybucji polega na przekopiowaniu pliku polish.lzm do katalogu /slax/base/. Po uruchomieniu moduły zostaną automatycznie wczytane. W przeciwnym wypadku instalacja polega na tzw. dwukliku lewego przycisku myszki. Setki modułów (programów), jak np. spolszczony Firefox, Kadu czy OpenOffice.org są dostępne do pobrania na stronie www.slax.org/modules.php.


SLAX w akcji  !

kliknij aby powiększyć

Podsumowanie

Trzeba podkreślić, że SLAX to pełnoprawny system operacyjny oparty o jądro Linuksa z jego wszystkimi zaletami i wadami. Nie jest wyposażony w najnowsze wersje programów, ponieważ polega na sprawdzonych rozwiązaniach. Znakomicie spełnia funkcję podręcznego i pewnego systemu przenośnego. Można na nim korzystać z Internetu (np. odebrać pocztę), bez większego problemu obejrzeć film, posłuchać ulubionej muzyki, wypalić płytkę, czy też mieć dostęp do dysków na komputerze. W razie awarii systemu może stanowić system zastępczy. Pozwala też na korzystanie z własnych programów i ustawień na innych komputerach.

17 komentarzy:

  1. Ja mam problem, wyskakuje:
    /boot/vesamenu.c32: not a COM32 image

    OdpowiedzUsuń
  2. wpisz slax a pozniej startx

    OdpowiedzUsuń
  3. Zadziała bez HDD w komputerze? Rozwijając - spalił się dysk w laptopie (reszta sprawna) i teraz tworząc taki system na pendrive'a czy powinno zadziałać? Czy też jednak potrzebna jest jakaś wolna przestrzeń na twardym dysku?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. to działa bez dysku, kary dźwiękowej i sieciowej .

      Usuń
  4. Witam przy botoowaniu pojawia się następujący błąd

    Fatal error – slax data not found. You are maybe using an unsupported boot device (eg. SCSI or old PCMCIA). Workaround: Copy the directory slax from your boot device to an IDE/SATA disk, ... Please reboot your computer with Ctrl+Alt+Delete
    pomocy

    OdpowiedzUsuń
  5. Czy to czeba instalować system czy nie
    ?

    OdpowiedzUsuń
  6. Nie. Robisz sobie pendriva, a potem wkładasz do usb i uruchamiasz kompa (obojętnie jakiego). Mozesz zabrać pena do kumpla i u niego odpalić swój system itd. DO tego możesz dodać programy według swego uznania (ściągasz przygotowane paczki ze strony slaxa i kopiujesz do folderu modules i gotowe). Polecam, używam czasami dla zabawy czasami dla ratunku!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Jednak nie do końca to działa w ten sposób, aby ten pendrive z systemem SLAX wystartował na komputerze/laptopie, nasz sprzęt musi mieć opcje bootowania "startowania" z usb, to zalezy od plyty glownej i biosu. Wiekszosc sprzetu oczywiscie posiada tę opcję

      Usuń
  7. Po małym przekombinowaniu udało się :] Opisane wszystko jest bardzo dokładnie, ale trzeba nieco pogłówkować.

    OdpowiedzUsuń
  8. Czy ten system operacyjny można sobie usunąć ?

    OdpowiedzUsuń
  9. Mam bookleta 3g Nokia, ten się zbiesił i po próbie uruchomienia Windowsa 7 Starter proponuje sformatowanie dysku przy skasowaniu danych. Czy ten program umieszczony na 1 paluszku umożliwi mi przeniesienie danych na drugiego czystego pendriva ?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Spróbuj, i daj znać jak poszło. Kopiować możesz na ten sam pendrive na którym nagrasz system.

      Usuń
  10. czy można na jakoś na nim uruchomić tora??

    OdpowiedzUsuń
  11. Ja mam problem, bo przy uruchomieniu (jak w CMD) wyskakuje mo "[end trace ......]" (zamiast kropek są cyfry i litery). jak to naprawić?

    OdpowiedzUsuń