Stwórz własny system operacyjny na pendrive USB - za darmo - w 15 minut ! [SLAX]

SLAX to uproszczona wersja Slackware - czyli  najstarszej i zarazem jednej z najbardziej stabilnych spośród dystrybucji Linuksa. Ciekawostką jest, że twórca obu tych dystrybucji to jeden i ten sam człowiek -  Tomáš Matějíčka - czech z pochodzenia.

Cechy charakterystyczne SLAX'a to: łatwość konfiguracji, modułowa budowa oraz mała pojemność ~200 MB (podstawowy zestaw modułów ze środowiskiem graficznym KDE).

Pobieranie

Sposobów na pobranie SLAX'a jest kilka. Najprościej wejść na stronę http://www.slax.org/ lub tę i wybrać wersję przeznaczoną na USB (spakowaną w archiwum TAR) albo w formacie ISO.

Alternatywnym sposobem, jest wykorzystanie darmowego narzędzia Unetbootin (wersja dostępna zarówno pod Windows, jak i Linux), które za jednym zamachem pobierze i zainstaluje najnowszą wersję SLAX'a. Program oferuje ponadto kilkadziesiąt innych systemów operacyjnych do instalacji na dyski przenośne.

Instalacja

Jeżeli wybierzemy drugi sposób (Unetbootin), to w trakcie instalacji, wskazany przez nas napęd USB zostanie sformatowany (nieodwracalna kasacja danych). Dalsza część odbywa się, w zasadzie, automatycznie. Proces powinien zakończyć się komunikatem o potrzebie restartu:

Sukces!

Jeżeli pozostaniemy przy pierwszym sposobie, najlepiej będzie sformatować dysk USB do formatu FAT/FAT32 - ręcznie. Najlepiej dysponować dyskiem o pojemności co najmniej 512 MB. Następnym krokiem, jest przekopiowanie zawartości ściągniętego wcześniej pliku, w formacie TAR lub ISO, wprost na nasz dysk USB. Zawartość archiwum składa się z dwóch katalogów /slax/ oraz /boot/, które wystarczy rozpakować na nasze urządzenie. Następnie, należy przejść do katalogu boot i uruchomić skrypt bootinst.sh (jesli używacie Linuksa) lub bootinst.bat (jesli używacie Windowsa). Skrypty mają za zadanie zainstalować bootloadera syslinux na tzw. MBR (początkowym sektorze nośnika).

bootinst.bat 

Uruchamianie 

Aby uruchomić SLAX'a trzeba umieścić dysk USB w porcie i uruchomić ponownie komputer. Po starcie wcisnąć odpowiedni przycisk klawiatury, tak by dostać się do ustawień BIOS'a (najczęściej będzie to F2, F9 lub F12, czasem DELETE, w każdym razie któryś z przedziału F1-F12).Trzeba ustawić kolejność ładowania dysków (określane często jako First Boot Device), tak aby nasz dysk USB znajdował się na pierwszym miejscu (na samej górze). Chodzi o to, by przy rozruchu komputer wyszukał go w pierwszej kolejności, przed twardym dyskiem i innymi napędami. Po zapisaniu ustawień, trzeba ponownie zrestartować komputer (po wyjęciu dysku USB, ustawienia mogą wrócić do domyślnych i trzeba będzie powtórzyć w/w czynności). Po chwili, powinien ukazać ekran powitalny. SLAX zapyta nas o sposób uruchomienia. Najważniejsze są cztery podstawowe opcje:

Graphics mode (KDE) - zwykłe uruchomienie, będzie zachowywać się jak normalnie zainstalowany system operacyjny,

Always Fresh -  nie zapisuje zmian, sprawdza się podczas testowania lub nawet do normalnej pracy,

Copy to RAM - spowoduje skopiowanie systemu do pamięci RAM, co umożliwi pracę bez pendrive'a,

Text mode - jak sama nazwa mówi, uruchomienie tekstowe bez środowiska graficznego,

Ekran powitalny SLAX

Moduły

Instalacja odbywa się poprzez przekopiowanie do katalogu slax/modules/ odpowiednich modułów, które są zapisane w formacie lzm. Przykładowo, spolszczenie dystrybucji polega na przekopiowaniu pliku polish.lzm do katalogu /slax/base/. Po uruchomieniu moduły zostaną automatycznie wczytane. W przeciwnym wypadku instalacja polega na tzw. dwukliku lewego przycisku myszki. Setki modułów (programów), jak np. spolszczony Firefox, Kadu czy OpenOffice.org są dostępne do pobrania na stronie www.slax.org/modules.php.


SLAX w akcji  !

kliknij aby powiększyć

Podsumowanie

Trzeba podkreślić, że SLAX to pełnoprawny system operacyjny oparty o jądro Linuksa z jego wszystkimi zaletami i wadami. Nie jest wyposażony w najnowsze wersje programów, ponieważ polega na sprawdzonych rozwiązaniach. Znakomicie spełnia funkcję podręcznego i pewnego systemu przenośnego. Można na nim korzystać z Internetu (np. odebrać pocztę), bez większego problemu obejrzeć film, posłuchać ulubionej muzyki, wypalić płytkę, czy też mieć dostęp do dysków na komputerze. W razie awarii systemu może stanowić system zastępczy. Pozwala też na korzystanie z własnych programów i ustawień na innych komputerach.